In de winter is een open haard heerlijk gezellig en knus. Maar het is ook een bron van een gevaarlijk verschijnsel: schoorsteenbrand. In Nederland zijn er meer dan 2.000 schoorsteenbranden per jaar. Deze worden vaak veroorzaakt door verkeerd stoken en door slecht onderhoud van de schoorsteen. Hier geven we vijf tips om gemakkelijk een schoorsteenbrand te voorkomen. Met de juiste manier van stoken, jaarlijks onderhoud en misschien zelfs een complete schoorsteenrenovatie is het ’s winters probleemloos genieten van een knapperend haardvuurtje.
Laat het schoorsteenkanaal regelmatig reinigen
Een schoorsteen zelf is onbrandbaar, dus een schoorsteenbrand ontstaat als brandbaar materiaal in het rookkanaal vlamvat. Inwaaiende takken of een vogelnestje merk je zelf nog snel genoeg op, maar er ligt een groter gevaar op de loer: creosoot. Creosoot is een stroperig soort roet dat ontstaat door onvolledige verbranding, en makkelijk hecht in oude en slecht geventileerde schachten. Een schoorsteen renovatie en/of periodiek onderhoud verwijdert en voorkomt deze aanslag zo goed mogelijk, zodat de kans op brand zeer sterk afneemt.
Gebruik alleen openhaardhout
De open haard lijkt een verleidelijke plek om van afvalhout en houtresten af te komen. Twee vliegen in één klap: je hoeft afvalhout niet naar de stort te brengen, en je hoeft geen openhaardhout te kopen. Hout is immers hout, toch? Voor het voorkomen van schoorsteenbrand kun je echter beter geen bewerkt hout opstoken. Chemicaliën en dergelijke zorgen voor een onvolledige verbranding, en dat zorgt weer voor aanslag van brandbaar creosoot in het rookkanaal.
Zorg voor een goede ventilatie
Creosoot, de brandbare aanslag die aan de binnenkant van het rookkanaal kan vormen, ontstaat door onvolledige verbranding. Als je schoorsteen een geschikt rookkanaal heeft wat niet verstopt is, kan rook en lucht snel worden afgevoerd. Maar dan moet je vanzelfsprekend ook zorgen voor een goede aanvoer van verse lucht. Zorg er daarom voor dat de ruimte waar de open haard zich bevindt, goed geventileerd is. Je kunt aan de rook zien of de verbranding volledig is: het liefst is deze wit of kleurloos.
Dek de schoorsteen van boven af met een schoorsteenkap
De meeste schoorstenen hebben van boven een afdekking. Dit is om te voorkomen dat er vuil, takken of vogelnestjes in je schoorsteen terechtkomen. Het is dus een zeer belangrijk onderdeel van de schoorsteen. Heeft je schoorsteen geen (goede) schoorsteenkap, of is deze aan reparatie of vervanging toe? Laat dan zo snel mogelijk een schoorsteen renovatie uitvoeren, waarbij de schoorsteenkap weer in orde wordt gemaakt. Zo voorkom je verstopping van het rookkanaal met brandbaar materiaal.
Laat een oude schoorsteen renoveren
Ook al zorg je voor een goed geventileerde ruimte en gebruik je alleen het beste openhaardhout, creosoot zal toch een kans hebben om zich af te zetten als je schoorsteen niet goed is onderhouden of oud is. Het zet zich bijvoorbeeld heel snel af op barstjes die ontstaan door extreme temperatuurverschillen (verwarm daarom ook de haard rustig voor bij stoken) of door opvriezend vocht. Een schoorsteen renovatie zorgt ervoor, dat ook een oudere schoorsteen veilig gebruikt kan worden, en minimaliseert het risico op schoorsteenbrand.